Uyuşturucu Madde Kullanma ve Bulundurma Suçunda Hukuki Süreç

1️⃣ Giriş

Uyuşturucu madde kullanımı, yalnızca bireyin sağlığını değil, toplumsal düzeni de tehdit eden bir davranış olarak değerlendirilmektedir. Türk Ceza Kanunu, bu suça yönelik cezalandırıcı bir tutum benimsemekle birlikte, özellikle ilk kez suça karışan bireyler için tedavi ve topluma kazandırma eksenli bir yaklaşımı da sistem içine entegre etmiştir.

📌 Bu bağlamda, TCK 191. madde hem ceza hem de iyileştirme mekanizması sunan özel bir hükümdür.

2️⃣ İlgili Yasal Düzenleme

📚Türk Ceza Kanunu m.191:

“Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

Maddenin devamında sanığın kamu davasının ertelenmesi, denetimli serbestlik ve tedaviye tabi tutulması gibi alternatif çözümler düzenlenmiştir. TCK m.191 bu yönüyle yalnızca cezalandırıcı değil, önleyici ve rehabilite edici bir normatif yapı sunar.

⚙️ 3️⃣ Uygulama Süreci

👮‍♂️ Soruşturma Aşaması: Kolluk birimlerince yapılan üst, araç veya ikamet aramalarında kişi madde ile yakalanabilir. Madde türü ve miktarı Adli Tıp Kurumu tarafından analiz edilir.

🛑 Kamu Davasının Ertelenmesi (KDE):

İlk kez suça karışan kişiler için savcılık 5 yıl süreyle dava açmaz. Bu süreçte denetime uyulmazsa dava tekrar başlatılır.

🩺 Tedavi ve Denetimli Serbestlik:

Bağımlılık tespiti halinde mahkeme veya denetimli serbestlik müdürlüğü tedavi kararı verir. Kişi belirli yükümlülükler altına alınarak toplum içinde rehabilite edilir.

🧾 4️⃣ Yargıtay İçtihatları

📌 Yargıtay 20. Ceza Dairesi, 2021/4987 E., 2021/7913 K. “Kullanma mı, ticaret mi?” ayrımında delil, yakalanma şekli ve beyanlar birlikte değerlendirilmelidir.”

📌 Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 2022/3132 E., 2022/4055 K. “Arama kararı olmaksızın yapılan üst araması ile elde edilen maddeler hukuka aykırıdır.”

📌 Yargıtay 20. Ceza Dairesi, 2023/2201 E., 2023/3245 K. “Denetimli serbestlik yükümlülükleri yerine getirildiyse tekrar kamu davası açılamaz.”

📖 5️⃣ Doktrinsel Değerlendirme

👨‍🏫 Prof. Dr. İzzet Özgenç: TCK m.191’in amacı cezalandırmak değil, kişinin suça yönelmesini engellemek ve topluma kazandırmaktır.

👨‍🏫 Prof. Dr. Veli Özer Özbek: Toplumsal iyileştirme ön planda olmalı; cezai yaptırımlar yalnızca denetim süreci işlemediğinde devreye girmelidir.

👨‍🏫 Doç. Dr. Ali Parlar: Denetimli özgürlük ilkesiyle birey, cezaevine girmeden toplumsal rehabilitasyona yöneltilir.

📌 6️⃣ Sonuç / Öneri

Uyuşturucu kullanımı yalnızca bireysel bir sorun değil, toplumsal düzene etki eden bir olgudur.

🔄 Ancak her uyuşturucu madde kullanan birey bir suçlu değil, yardıma ihtiyacı olan bir kişi olabilir.

🛡️ Ceza hukuku bu kişileri yalnızca cezalandırmak için değil, onları yeniden topluma kazandırmak için devrededir.

👉 TCK 191 kapsamındaki uygulamaların bilinçli ve uzman desteğiyle yürütülmesi, hem birey hem toplum için faydalı olacaktır.

🔒 7️⃣ Uyuşturucu Kullanma ve Bulundurma Suçunda İnfaz Rejimi

🧷 a) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB): 2 yıl altı cezalarda uygulanabilir. 5 yıl denetim süresi vardır, uyulursa ceza açıklanmaz.

📆 b) Denetimli Serbestlik: 3 yıl ve altı cezalarda doğrudan uygulanabilir. Kişi cezaevine girmeden yükümlülüklerle cezasını infaz eder.

🏥 c) Tedaviye Devamın Etkisi: Tedavi sürecini başarıyla tamamlayanlar infazda avantaj elde edebilir.

⏸️ d) Ceza Ertelemesi: Sosyal geçmişi uygun olanlara ceza ertelenebilir, infaz gerçekleşmez.

🚫 e) Tekerrür Halinde: Önceden aynı suçtan mahkumiyet varsa infaz doğrudan uygulanabilir, kapalı cezaevi gündeme gelir.

AYSA Hukuk & Danışmanlık Tavsiyesi

Uyuşturucu kullanma veya bulundurma suçlarında sürecin en başında profesyonel destek alınması, kişinin özgürlüğü, sicili ve geleceği açısından kritik önem taşır.

AYSA Hukuk & Danışmanlık olarak yalnızca soruşturma ve yargılama değil, infaz aşamasında da müvekkillerimize aktif hukuki destek sağlıyoruz:

👉HAGB kararı alınması

👉Denetimli serbestlik süreçlerinin yönetilmesi

👉Tedavi yükümlülüklerinin düzenlenmesi

👉Ceza ertelemesi ve itirazların takibi

💼 Unutulmamalıdır ki, infaz süreci yalnızca bir ceza değil, ikinci bir şanstır. Bu şansı doğru değerlendirmek için uzman bir hukuk desteği büyük fark yaratır.

📞 Detaylı bilgi ve danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.AYSA Hukuk & Danışmanlık olarak her aşamada yanınızdayız.