
Güncel Nafaka Rehberi: Türler, Şartlar ve Yargıtay Kararları
1. Giriş 📝
Boşanma veya ayrılık sonrası eşlerin ve çocukların ekonomik olarak korunmasını sağlayan en temel hukuki araçlardan biri nafakadır. Türk Medeni Kanunu’na göre nafaka, ekonomik açıdan zayıf olan tarafın, güçlü olan taraftan belirli bir süre ya da sürekli olarak alacağı maddi destektir. Nafaka yalnızca boşanma davalarında değil, ayrılık, velayet ve bakım yükümlülüğüne ilişkin uyuşmazlıklarda da gündeme gelir. Nafaka konusundaki kararlar hem sosyal yapıyı hem de bireylerin ekonomik geleceğini doğrudan etkiler.
2. İlgili Yasal Düzenleme 📚⚖️
Nafaka hükümleri esas olarak 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir:
📌 TMK m. 175: Yoksulluk nafakası
📌 TMK m. 182: İştirak nafakası
📌 TMK m. 169: Tedbir nafakası
📌 TMK m. 364: Yardım nafakası
Bunlara ek olarak, nafakanın icrası ve ödenmemesi halinde başvurulacak yollar İcra ve İflas Kanunu’nda yer almaktadır.
3. Uygulama Süreci ⚙️🔍
Nafaka talepleri genellikle boşanma davası sırasında veya sonrasında gündeme gelir. Süreç şu şekilde işler:
1️⃣ Tedbir Nafakası – Boşanma davası süresince, taraflardan birinin geçimini sağlamak için belirlenir.
2️⃣ Yoksulluk Nafakası – Boşanma sonrası mali gücü yetersiz olan eş lehine bağlanır.
3️⃣ İştirak Nafakası – Çocuğun velayetini almayan eşin, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine katkı için öder.
4️⃣ Yardım Nafakası – Aile bireyleri arasında, özellikle anne-baba veya çocuklar arasında maddi destek amacıyla verilir.
⚖️ Mahkemeler karar verirken tarafların gelir-gider durumları, yaşam koşulları ve ihtiyaçları dikkate alır. Kusur durumu da önemlidir.
4. Doktrinsel Değerlendirme 📖🧠
Hukuk doktrininde nafakanın iki temel amacı vurgulanır:
🔹 Geçici mali koruma sağlamak
🔹 Sosyal adaletin tesisi
Özellikle yoksulluk nafakası, eşitlik ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde yorumlanmalıdır. Anayasa’nın sosyal devlet ilkesi, nafakanın süresiz bağlanmasını meşrulaştırsa da; son yıllarda “ömür boyu nafaka” eleştirileri gündeme gelmiş, bu bağlamda süreli nafaka görüşü de destek bulmuştur.
5. Yargıtay İçtihatları 🧾⚖️
🔹 Yargıtay 2. HD, 2023/1514 E., 2023/3540 K. 3 yıllık evlilik sonrası açılan boşanma davasında kadın lehine yoksulluk nafakasına hükmedildi. Mahkeme, kadının sabit geliri olmadığını ve boşanmayla yoksulluğa düşeceğini tespit etti.
🔹 Yargıtay 3. HD, 2022/5789 E., 2022/7913 K. Çocuğun üstün yararı ilkesine vurgu yapılan kararda, iştirak nafakasının düşük belirlenmesi bozma nedeni oldu. Mahkeme, ekonomik koşulları ve çocuğun eğitim giderlerini dikkate almalı dedi.
🔹 Yargıtay 2. HD, 2021/4556 E., 2021/9641 K. Sürekli işsiz kalan eşin yardım nafakası talebi kabul edildi. Aile bireyleri arasında dayanışma yükümlülüğü vurgulandı.
6. İnfaz Uygulaması 💼🔐
🏛️ Mahkeme kararıyla hükmedilen nafakalar ödenmezse, ilamsız icra takibi yapılabilir.
📌 Nafaka borcunun ödenmemesi durumunda borçlu hakkında tazyik hapsi uygulanabilir (3 aya kadar).
📈 Nafaka kamu düzenine ilişkin olduğu için, alacaklı istediği zaman tahsil sürecini başlatabilir.
🔄 Nafakanın artırılması, azaltılması veya kaldırılması için ayrı dava açılması mümkündür.
7. Sonuç / Öneri ✅💡
Nafaka; boşanmanın maddi ve manevi etkilerini azaltan, toplumda eşitliği destekleyen bir hukuki güvencedir.
📌 Doğru ve yerinde yapılacak talepler, hem nafaka alacaklısı hem yükümlüsü için adil sonuçlar doğurur.
📌 Mahkeme kararından sonra süreçler profesyonel destekle yürütülmelidir.
📌 Tarafların mali durumundaki değişiklikler dikkate alınarak uyarlama davaları da açılabilir.
8. AYSA Hukuk & Danışmanlık Tavsiyesi 💼✨
AYSA Hukuk & Danışmanlık olarak;
📌 Nafaka davalarında tarafların maddi ve manevi haklarını koruma hedefiyle yanınızdayız.
📌 Tedbir, yoksulluk, iştirak ve yardım nafakası davalarında uzman desteği sağlıyoruz.
📌 Hak kaybı yaşamamanız ve süreci hukuka uygun yürütmeniz için profesyonel çözümler sunuyoruz.
👉 Nafaka yükümlülüğünüz veya nafaka alacağınız varsa, vakit kaybetmeden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
📞 İletişime Geçin
📍 Çamlıca Mah. Bağdat Cad. Faras Ofis İş Merkezi No: 83/43 Yenimahalle/Ankara / Türkiye
📞 +90 (541) 217-8188

Av. Aytunç Özcan
Ticaret hukuku, şirketler hukuku ve ceza hukuku alanlarında danışmanlık hizmetleri vermektedir.